autor tekstu: Małgorzata Kistryn

Włoskie korzenie popularnych „Walentynek”

Wersja skomercjalizowana dnia zakochanych, zwana potocznie Walentynkami, przyszła do Polski w latach dziewięćdziesiątych XX w. z Zachodu.

Często słyszymy o pochodzeniu anglosaskim czy francuskim. To prawda, że Walentynki były tam popularne niemal od średniowiecza i że stamtąd dopiero tak niedawno przywędrowały do Polski. Tradycja Świętego Walentego ma jednak pochodzenie znacznie starsze, sięgające czasów rzymskich.

Luperkalia – pierwowzór dzisiejszych Walentynek

Rzymskie święto Luperkalia (włoskie „I Lupercali”, po łacinie Lupercalia) było obchodzone 15 lutego. Poświęcone było staro-italskiemu bogu płodności Luperco (czy Lupercus), opiekunowi pasterzy.

W czasie tego święta podobno wrzucano do urny zapisane imiona mężczyzn i kobiet. Następnie chłopiec losował pary, które później przez cały następny rok żyły wspólnie aż do otrzymania daru płodności….

Pod koniec V wieku n.e. (496 r.) pogańskie święto Luperkalia zostało zniesione przez papieża Gelazego I (papa Gelasio I).

Dzień Świętego Walentego (La festa di San Valentino)

Święto to zostało ogłoszone przez papieża w 496 roku, kilka stuleci po śmierci męczennika Walentego (Valentino). Święto to miało zastąpić zabronione Luperkalia. Obecnie to święto obchodzone jest w wielu krajach świata 14 lutego.

Legendy hagiograficzne - Św. Walenty

Istnieje wiele legend związanych z życiem biskupa i męczennika św. Walentego.

Wg jednej z nich święty Walenty, gdy oczekiwał na swoją egzekucję, zakochał się w niewidomej córce strażnika więziennego. Dziewczyna cudownie odzyskała wzrok, a męczennik zostawił jej list pożegnalny, który zakończył słowami: „twój Walenty”

Inna legenda opowiada jak to spacerujący biskup Walenty zobaczył młodą parę kłócącą się, podszedł do nich, podarował im różę i zaproponował, aby trzymali ją równocześnie w swoich rękach. Młodzi po chwili oddalili się pogodzeni.

Uważa się także, że biskup Walenty był prekursorem udzielania ślubów wiążących różne wyznania. Jako biskup Terni udzielił np. ślubu młodej chrześcijance o imieniu Serapia z rzymskim centurionem o imieniu Sabino.

Ciekawostki

Święty Walenty był biskupem miasta Terni w regionie Umbria. Nic też dziwnego, że obecnie jest patronem tego miasta.

Relikwie Św. Walentego znajdują się:

na Sardynii, w kościele w miejscowości Ozieri,

oczywiście w rodzinnym mieście Terni w Umbrii, w bazylice San

Valentino,

w Belvedere Marittimo w prowincji Cosenza w klasztorze

Kapucynów,

Włoskie miasta mające w nazwie Walentego:

San Valentino Torio - miejscowość w regionie Kampania, w prowincji Salerno,

San Valentino in Abruzzo Citeriore - miejscowość w regionie Abruzja, w prowincji Pescara

Mini słowniczek zakochanych:

Il giorno degli innamorati - dzień zakochanych, Walentynki
San Valentino - Św. Walenty, Walentynki
Amare - kochać, lubić
Ti amo - kocham cię
Amore- miłość, namiętność; ukochany; Amor
Amori – miłostki, przygody miłosne
Bacio – całus, pocałunek
Innamorti - zakochani
Fiore - kwiat
Rosa - róża
Lettera - list
Auguri – życzenia
Fare auguri – składać życzenia